وظیفه اصلی گلدان، ایجاد فضای مناسب برای رشد و نمو ریشه گیاه است. امروزه گلدان ها با مواد اولیه گوناگون و در شکل ها و رنگ های بسیار متنوع در دسترس هستند. در این مطلب سعی شده تا راهنمایی کوتاه در مورد انتخاب یک گلدان مناسب در اختیار شما قرار دهد.
انتخاب سایز گلدان
انتخاب گلدان باید به گونه ای باشد که فضای موجود برای سایز و نوع ریشه مناسب باشد. اگر ریشه فضای کمی در اختیار داشته باشد خیلی زود گلدان را پر می کند و باعث توقف رشد گیاه می شود، از طرفی اگر گلدان فضای بیش از مقدار نیاز ریشه داشته باشد ممکن است موجب عدم رسیدن آب کافی به ریشه شود. در انتخاب یک گلدان مناسب برای گیاهتان اولین نکته ای باید در نظر بگیرید. اگر گیاهی دارای رشد سریع باشد بهتر است گلدان را دو سایز بزرگتر در نظر بگیرید. ولی اکثر گیاهان رشد معمولی دارند و گلدان جدید بهتر است تنها یک سایز از گلدان قدیمی بزرگتر باشد.
شکل گلدان
گلدان ها در اشکال مختلف در دسترس هستند. همیشه سعی کنید انتخاب گلدان به شکلی باشد که قطر یا عرض پایین آن کوچکتر از قطر یا عرض بالای گلدان باشد، یا نهایتا قطر بالا و پایین آن یک اندازه باشد. گلدانی که قطر پایین آن از دهانه آن بزرگتر باشد یا شکل کروی داشته باشد بعدا در زمان تعویض برای گیاه شما مشکل ایجاد می کنند. ریشه گیاه که خود را به فرم گلدان خود در می آورد در زمان تعویض گلدان در گلدان قیمی گیر می کند و ممکن است آسیب جدی ببیند.
گلدان های بلند ظاهر زیبا دارند ولی در نظر داشته باشید که نحوه کاشت گیاه در آنها مقداری متفاوت است. در خصوص کاشت گیاه درگلدان به صورت جامع در مقاله ای دیگر بحث شده است.
سایزهای گلدان ها
گلدان های کوچک با سایز دهانه آنها سایز بندی می شوند. گلدان های 4، 6، 8، 10، 12، 14، 17 و بزرگترین آنها 19 که عدد سایز قطر بالای گلدان به واحد سانتیمتر است.
رده بزرگتر گلدان ها را سطل می گویند. سایز بندی آنها بر اساس حجم آنها به لیتر است. سطل های 3، 4، 7، 10، 12، 14 و 16 لیتری در بازار موجود هستند.
به گلدان های خیلی بزرگ جعبه می گویند. که به صوت مربعی هستند. جعبه ها در سایز های 40، 45، 50، 60 و 70 سانتیمتری در بازار موجود هستند.
انواع گلدان از لحاظ مواد اولیه
گلدان ها با مواد اولیه بسیار متنوعی در دسترس هستند. سفالی، سرامیکی، پلاستیکی، فلزی، شیشه ای، گچی و سیمانی و سایر جنس ها. در ادامه سعی شده تا هر نوع گلدان را بررسی بیشتری کنیم.
گلدان های سفالی و سرامیکی
گلدان های سفالی شاید قدیمی ترین نوع گلدان باشند. بشر از دیرباز با هنر سفالگری آشنا بوده و از آن در ساخت انواع ظروف استفاده کرده است. هنوز هم این گلدان ها به صورت گسترده مورد استفاده قرار می گیرند.
مزایا:
- قیمت نسبتا پایین
- بافت متخلخل که آب را به خود جذب می کند (بسته به نوع گیاه ممکن است به عنوان مزیت یا عیب در نظر گرفته شود)
- در دسترس بودن
- عمر طولانی (البته در صورت نشکستن)
- تنوع در شکل و ظاهر
معایب:
- وزن زیاد. که در سایز های بزرگ جابجایی گلدان را بسیار دشوار می کند.
- شکنندگی زیاد
- نیاز بیشتر گیاه به آبیاری
- نبود تنوع در رنگ و ضعیف بودن رنگ اکثر برندها. که موجود از ریخت افتادن زودهنگام گلدان می شود.
- ظاهر قدیمی و از مد افتاده.
البته امروزه عزیزان هنرمند کشورمان هنر سفالگری را یک بار دیگر به شکلی مدرن و زیبا و دل فریب برای ساخت انواع گلدان های زینتی بکار برده اند. کار های دست ساز بسیار زیبا در بازار موجود است که با انتخاب آنها هم بر هنر دست این عزیزان ارجی نهاده می شود، هم کمک به اشتغال کشور می شود.
گلدان های پلاستیکی
گلدان های پلاستیکی در حال حاضر بزرگترین سهم را از بازار گلدان برای خود کرده اند. ارزانی و در دسترس بودن آنها مهمترین عوامل رشدشان وده است.
مزایا:
- وزن سبک
- قیمت ارزان
- عمر نسبتا طولانی
- تنوع در رنگ و ظاهر
- مقاومت مکانیکی نسبتا خوب
معایب:
- آلوده کننده محیط زیست. بازگشت به طبیعت پلاستیک فوق العاده طولانی است. البته امکان بازیافت آن وجود دارد.
- ظاهر نه چندان شیک و ارزان قیمت
- عدم مقاومت در شرایط سخت دمایی یا آفتاب زیاد
گلدان فلزی
چند سال است که گلدان های فلزی پا بر عرصه بازار گلدان ها گذاشتند. ظاهر زیبا و شیک و رنگ بندی فوق العاده آنها موجب محبوبیت روز افزون این گلدان ها شده است.
مزایا:
- ظاهر شیک
- رنگ بندی بی نظیر
- وزن سبک
- قابلیت بازیافت
- عمر بسیار طولانی
- مقاومت مکانیکی بالا
معایب:
- قیمت بالا
- عبور دادن راحت گرما و سرما که بعضی اوقات برای ریشه ها ضرر دارد.
جمع بندی
در کل باید گفت که انتخاب گلدان برای گیاه بسیار به شرایط شما بستگی دارد. در جایی که مهمترین چیز قیمت مناسب است گلدان پلاستیکی و زمانی که شیک بودن گلدان مد نظر است گلدان های فلزی یا سفالی دست ساز می توانند انتخاب اول باشند. اگر رنگ خاصی برای دکوراسیون مد نظر باشد گلدان های فلزی و پلاستیکی انتخاب های بیشتری نسبت به گلدان های سفالی، سیمانی یا سرامیکی در اختیار قرار می دهند.